Chemioterapia

Metody leczenia nowotworu

Istnieje wiele rodzajów leczenia raka. Rodzaje leczenia, które otrzymasz, będą zależeć od rodzaju nowotworu, na który cierpisz, i jego zaawansowania. U niektórych pacjentów stosuje się tylko jeden rodzaj leczenia onkologicznego. Jednak w większości przypadków łączy się metody leczenia, np. operację chirurgiczną z chemioterapią i radioterapią.

Wyróżniamy następujące metody leczenia onkologicznego:

• chirurgia onkologiczna,
• radioterapia,
• chemioterapia,
• immunoterapia,
• hormonoterapia.

Chemioterapia jest najczęściej stosowaną metodą leczenia nowotworów.  Polega na wykorzystaniu określonych związków chemicznych wykazujących działanie cytotoksyczne w stosunku do komórek nowotworowych.

Leki cytostatyczne hamują i zaburzają proces podziału i wzrostu komórek. Powodują śmierć (apoptozę) szybko dzielących się komórek, do których należą komórki nowotworowe. Chemioterapia wpływa także na zdrowe komórki (np. komórki szpiku kostnego, przewodu pokarmowego, włosów), powodując efekty uboczne. Najczęstsze skutki uboczne to: nudności, wymioty, zaburzenia żołądkowo-jelitowe, wypadanie włosów, krwawienia z błon śluzowych (nos, dziąseł, jelit itp.), anemia, obniżona ilość białych krwinek, ogólne zmęczenie, bóle głowy, zaburzenia krzepliwości krwi. Osłabiona odporność wiąże się z większym ryzykiem infekcji bakteryjnych i wirusowych.

Rodzaje chemioterapii:

• Chemioterapia neoadjuwantowa – jej zadaniem jest wpłynięcie na guza nowotworowego, czego następstwem ma być jego zmniejszenie, które umożliwi podjęcie leczenia operacyjnego.
• chemioterapia adjuwantowa – znajduje swoje zastosowanie po chirurgicznym usunięciu zmiany nowotworowej, aby zapobiec rozwojowi nowotworu i ewentualnym przerzutom.
• Chemioterapia radykalna ma na celu całkowite wyeliminowanie komórek nowotworowych z organizmu. Stosuje się ją w leczeniu nowotworów chemiowrażliwych i chemiowyleczalnych, takich jak nowotwory krwi i układu limfatycznego (białaczki, chłoniaki) czy też niektóre guzy lite (np. rak jądra).
• Chemioterapia paliatywna – znajduje swoje zastosowanie u pacjentów z zaawanasowaną chorobą nowotworową, u których wyleczenie uznaje się za niemożliwe, a jej głównym zadaniem jest wydłużenie życia i poprawienia jego jakości.

Rodzajem leczenia skojarzonego jest tzw. radiochemioterapia jednoczasowa (RT-CHT), w której leczenie chemioterapeutykami jest połączone ze stosowaniem radioterapii w tym samym czasie. Metoda ta jest stosowana często w przypadkach nieoperacyjnych nowotworów w III stadium w celu zwiększenia skuteczności leczenia onkologicznego.

Podczas chemioterapii bardzo istotne są:

• właściwa dieta, przede wszystkim uzupełnienie odpowiedniej ilości żelaza w spożywanych pokarmach oraz poprzez suplementację,
• przyjmowanie dużej ilości płynów,
• unikanie pokarmów surowych i ciężkostrawnych,
• odpowiednia ilość odpoczynku i snu, oszczędzający tryb życia,
• unikanie przebywania w większych skupiskach ludzi, szczególnie w zamkniętych pomieszczeniach,
• unikanie kontaktu z osobami chorymi lub przeziębionymi,
• częste mycie rąk, dbanie o higienę.

Bibliografia:

• Jakub Gołąb, Marek Jakóbisiak, Witold Lasek, Tomasz Stokłosa: Immunologia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012.
• Krzakowski (red.), Podstawy kliniczne hormonoterapii nowotworów w onkologii klinicznej. T. I. Warszawa: Wydawnictwo Medyczne Borgis, 2001.
• Kordek (red.), Onkologia. Podręcznik dla lekarzy i studentów. Wydawnictwo Via Medica, 2006.
• Zajicek, Cancer as a systemic disease. „Medical Hypotheses Nr maj-czerwiec 4(3)”, 1978.
• Jakub Gołąb, Marek Jakóbisiak, Witold Lasek, Tomasz Stokłosa, Immunologia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009.
• Jerzy Stachura, Patologia, tom I, 2008.

Więcej artykułów z tej kategorii